انواع نخ
نخها را براساس فاکتورهایی مانند مواد اولیه، روش تولید و کاربرد میتوان به انواع مختلفی تقسیم کرد که رایجترین آنها به شرح زیر میباشد:
نخهای طبیعی
این نخها از الیاف طبیعی تولید میشوند و از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نخ پنبهای: نخ پنبهای نرم، مقاوم و دارای خاصیت جذب رطوبت است و از گیاه پنبه تولید میشود.
نخ پشمی: نخ پشمی از پشم حیوانات تولید میشود و به دلیل گرم نگه داشتن بدن، در تولید لباسهای زمستانی کاربرد فراوانی دارد.
نخ کتان: نخ کتان دوام بسیار بالایی دارد و از الیاف گیاه کتان تولید میشود.
نخ ابریشم: نخ ابریشم که از پیله کرم ابریشم تولید میشود، بسیار نرم است و به دلیل ظاهر براق و جذابی که دارد، در تولید لباسهای لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.
نخهای مصنوعی
این نخها از الیاف مصنوعی تولید میشوند و از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نخ ویسکوز: نخ ویسکوز نرم است و در پارچههای لطیف مورد استفاده قرار میگیرد.
نخ نایلون: نخ نایلون دارای مقاومت بسیار خوبی در برابر کشش و پارگی است.
نخ پلی استر: نخ پلی استر سبک و با دوام است و مقاومت خوبی در برابر رطوبت دارد.
نخ اکریلیک: نخ اکریلیک به دلیل ویژگیهایی که دارد، جایگزین مناسبی برای نخهای پشمی محسوب میشود.
نخهای ترکیبی
این نخها از ترکیب الیاف طبیعی و مصنوعی تولید میشوند و دارای ویژگی الیاف طبیعی و مصنوعی هستند. از جمله نخهای ترکیبی میتوان به نخهای پلی استر-پنبه اشاره کرد که ویژگیهای آنها ترکیبی از استحکام پلی استر و راحتی پنبه است.
نخهای تخصصی
این نخها با توجه به کاربرد و ویژگیهایی که دارند، دسته بندی میشوند و از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نخهای صنعتی: این نخها به منظور استفاده در محصولات صنعتی مانند طناب، تور و کمربند کاربرد دارند.
نخهای جراحی: این نخها به منظور بخیه و دیگر کاربردهای پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند.
نخهای مقاوم در برابر حرارت: این نخها به منظور استفاده در صنایع خاصی مانند لباسهای آتش نشانی کاربرد دارند .
پشمی
نخ های پشمی با الیاف های طبیعی حیوانی هستند و دارای استحکام بالا هستند و جزء مدل های ضخیم شناخته می شوند و از آن ها برای دوخت پارچه های کلفت نیز استفاده می شود. در هنگام استفاده به دلیل خاصیتی که دارد از هم گسسته می شود؛ بنابراین برای دوخت پارچه های نازک و نازک دوزی و خیاطی و گلدوزی استفاده نمی شود.
ابریشم
نخ های ابریشمی از الیاف های طبیعی حیوانی ساخته شده اند. البته نخ های ابریشمی (Silk threads) علاوه بر اینکه از الیاف های طبیعی ساخته می شوند، البته از الیاف های مصنوعی هم ساخته می شوند که ویژگی های متفاوتی دارند. نخ های ابریشمی در سایز های مختلفی در بازار وجود دارند که بعضی از آن ها از کشور های دیگر به کشور ایران وارد می شوند. از ابریشم های کلفت که به صورت کلاف هستند، برای بافت فرش و گلیم استفاده می شود. و از ابریشم های خیلی نازک برای گلدوزی و دوخت پارچه ها استفاده می شود.
دمسه
نخ های دمسه از کشور های دیگر وارد ایران می شوند و در سایز ها و اندازه های متفاوتی وجود دارند و هر کدام کار بردی متفاوت دارند.
پنبه
از چرخاندن الیاف های ظریف از یک کاسه پنبه ای برای ایجاد یک نخ ساخته می شوند. درجات زیادی از کیفیت پنبه وجود دارد. نخهای پنبهای سوپریور از الیاف پنبهای بسیار بلند که در مصر رشد کردهاند، ساخته شدهاند. مزایا عبارتند از: استحکام، براقیت متوسط است و الیاف طبیعی بکار برده شده در آن به چسبیدن پارچه و ایجاد درز محکم کمک می کند. معایب عبارتند از: تشخیص دشواری کیفیت پایین از کیفیت بالا (خرید از یک شرکت معتبر به کاهش این خطر کمک می کند)، پرز کم تا زیاد بسته به طول الیاف و فرآوری آن دارد و نخ های پنبه ای با کیفیت می توانند گران تر باشند. نخ پنبه از الیاف های طبیعی گیاهی تشکیل می شود و در اندازه ها متفاوت تولید می شوند از این نخ ها در خیاطی برای کوک زدن و رویه کار لباس ها استفاده می کنند.
فاستونی
نخ های فاستونی از پشم و کرک و پلی استر و… ساخته می شوند . از نخ های فاستونی به دلیل ضخامت و کلفتی آن برای بافتن نیز استفاده می کنند.
نایلون
نخ های نایلونی به شکل یک نخ شفاف تک رشته ای یا به عنوان یک نخ فازی بافتی (پشم مانند) استفاده می شود. نکات منفی بسیار بیشتر از نکات مثبت نایلون است. ما دوخت یا دوخت با نخ های نایلونی را توصیه نمی کنیم، زیرا نسخه های بهتری برای همان کاربرد در نخ های پلی استر وجود دارد. تنها نوع نخ نایلونی که استفاده می کنیم و توصیه می کنیم نایلون Bonded است. نایلون باند شده از مواد متفاوتی نسبت به نخ دوخت نایلونی ساخته شده است. ما از نایلون برای لحاف کاری یا گلدوزی استفاده نمی کنیم.
فلزی
نخ های فلزی از لایه های متعددی از مواد که به هم پیچیده شده اند ایجاد می شوند. کیفیت نخ های فلزی از بسیار بالا تا بسیار پایین متغیر است. یک نخ فلزی خوب نیازی به روان کننده ندارد. رزوه های فلزی Superior دارای یک هسته نایلونی قوی، یک لایه نازک کاغذ برنج و یک پوشش بیرونی ویژه است که از ساییده شدن ورق نقره به سوزن جلوگیری می کند. از مزایای نخ متالیک سوپریور براقیت زیبا و کیفیت دوخت عالی هنگام گلدوزی، لحاف یا دوخت است. معایب نخ فلزی این است: نیاز به تنظیم کشش دارد و ممکن است نیاز به کاهش سرعت دوخت داشته باشد.
گلیتر یا مایلار
نخ های مایلار با چسباندن لایه های نازک مواد مایلار مسطح ایجاد می شوند. از مزایای نخ گلیتر می توان به اثر هولوگرافیک و گلدوزی، لحاف یا دوخت اشاره کرد. معایب نخ Glitter این است که نیاز به تنظیم کشش دارد و ممکن است نیاز به کاهش سرعت دوخت داشته باشد.
ریون
ریون با فشار دادن استات سلولز که از سوراخ های کوچک و جامد شدن آن به شکل رشته ها ایجاد می شود. مزایای نخ های ابریشم مصنوعی عبارتند از: رنگ های براق، لمس نرم و ارزان قیمت بودن آن. معایب نخهای ابریشم مصنوعی عبارتند از: اغلب رنگ ثابتی ندارند (رنگ هنگام قرار گرفتن در معرض مواد شوینده قوی، اشعه ماوراء بنفش یا سفیدکننده) تغییر رنگ می دهند. به اندازه پلی استر تری لوبال قوی و فیبر آن به اندازه پلی استر بادوام نیست.
نخ فلزی
به نخ هایی گفته می شود که از فلز های براق ساخته می شوند و به دلیل زیبایی و درخشندگی که این نخ ها دارند برای دوزندگی (sewing) و گلدوزی (embroidery) استفاده می کنند.
پلی استر Corespun
رزوه های پلی استر Corespun دارای یک هسته پلی استر رشته ای هستند که با پلی استر تابیده پیچیده شده است. از مزایای نخ های پلی استر هسته ای می توان به استحکام، کاهش کوبیدن و دوخت عالی آن اشاره کرد. معایب رزوه های پلی استر هسته دار عبارتند از: پرز کم تا متوسط .
پلی استر رشته ای
رشته های پلی استر از رشته های بلند و نازک الیاف پلی استر ساخته شده که به هم تابیده شده اند. مزایای نخ های پلی استر فیلامنتی عبارتند از: کشیدگی عالی (الیاف می توانند کشیده و بازیابی شوند)، بدون پرز بودن. معایب رزوه های پلی استر فیلامنتی عبارتند از: به اندازه رزپون قوی نیست (هنگامی که اندازه نخ را با هم مقایسه می کنیم) رزوه های فیلامنت ظریف ممکن است نیاز به تنظیم کشش داشته باشند.
پلی استر تک رشته ای
رزوه های پلی استر تک رشته ای یک رشته از الیاف پلی استر شبیه به نخ ماهیگیری هستند. از مزایای نخ های پلی استر مونوفیلامنت می توان به این موارد اشاره کرد: معمولاً یک نخ بسیار ظریف است که به خوبی با هم ترکیب می شود و می توان آن را روی حرارت متوسط اتو کرد. معایب نخ های پلی استر مونوفیلامنت عبارتند از: معمولاً هنگام لحاف کاری نیاز به تنظیم کشش است.
پلی استر تابیده شده
نخ های پلی استر تابیده شده از چرخاندن الیاف پلی استر کوچک به یکدیگر برای ایجاد یک نخ بلند ساخته می شوند. از مزایای نخ های پلی استر تابیده شده می توان به این موارد اشاره کرد: تولید نخ های پلی استر تابیده شده هزینه کمتری دارد و معمولاً قیمت کمتری نسبت به هر نوع نخ پلی استر دیگری دارد. معایب نخ های پلی استر تابیده شده عبارتند از: پرزهای متوسط تا زیاد هنگام دوخت و استحکام کم نخ های پلی استر رشته ای یا هسته ای.
تولیدآفرینانراوی و حامی تولید در ایران