فرآیند تولید نخ شامل مراحل مختلفی است که هر کدام نیازمند فناوری خاصی می‌باشد. مراحل تولید نخ به ترتیب عبارت است از:
مرحله اول: آماده‌سازی الیاف
در این مرحله، الیاف خام برای فرآیند ریسندگی آماده می‌شود.
مرحله دوم: ریسندگی
در این مرحله، الیاف آماده شده با استفاده از دستگاه‌های ریسندگی به نخ تبدیل می‌شود و میزان تاب نخ که تاثیر بسیار زیادی بر استحکام و انعطاف پذیری نخ دارد نیز تنظیم می‌گردد.
مرحله سوم: رنگ آمیزی
در این مرحله، به منظور ایجاد طرح‌ها و رنگ‌های متنوع در پارچه، نخ‌های تولید شده قبل یا بعد از بافتن پارچه مورد رنگ آمیزی قرار می‌گیرند.
مرحله چهارم: تکمیلی
در این مرحله، به منظور ایجاد یکسری ویژگی‌ها در نخ مانند مقاومت در برابر چروک، آتش یا آب، از مواد شیمیایی خاصی استفاده می‌شود.
مرحله پنجم: بسته بندی
پس از تکمیل مراحل تولید نخ، نخ تولید شده به منظور استفاده در صنایع مختلفی مانند نساجی، پزشکی، کشاورزی، ساختمان، هنر و صنایع دستی در قرقره‌های جداگانه پیچیده می‌شوند و داخل بسته بندی قرار می‌گیرند.
نخ ها یا از الیاف طبیعی (پنبه، پشم، ابریشم، کتان) و یا از الیاف مصنوعی (ریون، پلی استر، نایلون) ساخته می شوند. در حالی که ده‌ها نوع الیاف وجود دارد که می‌توان آنها را تاب داد و نخ ریسی کرد، تعداد انگشت شماری الیاف معمولی وجود دارد که در دوخت، لحاف، سرمه‌دوزی و گلدوزی استفاده می‌شود.
تابیده شده – الیاف اصلی پنبه یا پلی استر به صورت نخ های منفرد ریسیده می شوند و سپس به هم می پیچند.
مغزی – الیاف نخی یا پلی استر ریسیده شده در اطراف الیاف پلی استر رشته ای پیچیده می شوند.
بافت دار – پلی استر یا نایلونی که به صورت مکانیکی بافت شده است تا نخ را کدر و کشدار و پشمی کند. بافت سازی روشی است که برای افزایش حجم و کشسانی نخ رشته ای استفاده می شود. از ویژگی های ضروری نخ های بافت دار و محصولات ساخته شده از آنها می توان به نرمی، پر بودن، خاصیت ارتجاعی بالا، عایق حرارتی و خاصیت انتقال رطوبت اشاره کرد.
رشته ای – نخ براق ساخته شده از رشته های پلی استر، ابریشم مصنوعی یا نایلون.
تک رشته ای – یک رشته نایلونی یا پلی استر که پلی استر بیشتر ترجیح داده می شود.
رزوه باند شده – یک رزین تقویت کننده در قسمت بیرونی نخ پوشش داده شده است. این امر استحکام کششی را افزایش می دهد و به کاهش اصطکاک کمک می کند.
به طور کلی، از نظر روش تولید و ساختار به دو دسته نخ های ریسیده شده و نخ های فیلامنتی تقسیم می شوند. در ادامه به بررسی روش های تولید نخ های ریسیده شده و فیلامنتی می پردازیم.
روش تولید نخ های ریسیده شده
نخ های ریسیده شده توسط تعداد زیادی الیاف موازی بهم تابیده می شوند. قطر الیاف، طول الیاف، مقدار فر و موج الیاف مهم ترین معیارهایی هستند که در انتخاب نوع ریسندگی موثرند و باید بدانید که روش تولید یا ریسندگی هرکدام از این دسته با دیگری متفاوت است.
روش تولید نخ های فیلامنتی
با توجه به نوع سیال کردن پلیمر و روش انعقاد رشته های پلیمری، سه روش ریسندگی وجود دارد:
ذوب ریسی
خشک ریسی
تر ریسی
با توجه به اندازه طول الیاف استیپل، دو نوع روش یا سیستم ریسندگی در صنعت نساجی رایج است:
ریسندگی الیاف کوتاه یا سیستم ریسندگی پنبه ای
سیستم ریسندگی الیاف بلند برحسب ظرافت نخ هایی که می توان تولید کرد به سه نوع سیستم ریسندگی فاستونی، سیستم ریسندگی نیمه فاستونی و سیستم ریسندگی کلفت ریسی یا پشمی
نخ پلی استر با درصد های مختلف که در سیستم ریسندگی الیاف کوتاه تولید می شود.
دلایل اهمیت نمره یا شماره نخ
شناسایی نخ
جهت ثبت سفارش تهیه نخ
برای تجارت یا خرید و فروش نخ
در فرآیند بافندگی
برای فهمیدن وزن محصول در هر فرآیند
برای تنظیم سرعت دستگاه
برای جمع آوری اطلاعات درباره محتوای نخ بسته بندی شده
برای انتخاب گیج ماشین آلات
برای تخصیص واحد
نخ ها دارای انواع مختلفی می باشند و هر کدام ویژگی های خاص خودشان را دارند و با توجه به ظاهر و ویژگی شان در جاهای مختلف استفاده می شوند. برای پارچه های ضخیم و کلفت از نخ های کلفت استفاده می شود و برای پارچه های نازک و سبک از نخ های سبک و نازک استفاده می شود .
